Επιλογή Πανεπιστημίου

Για να επιλέξετε τα πανεπιστήμια στα οποία θα στείλετε τις αιτήσεις σας, τα κριτήρια είναι πολλά.

α) Να έχεις κονέ

Καταρχήν αν γνωρίζετε κάποιον καθηγητή από τη σχολή καλά, ρωτήστε τον αν αυτός έχει κάποιον γνωστό καθηγητή σε πανεπιστήμιο της Αμερικής, ή σε άλλη χώρα ώστε να σας συστήσει σε αυτόν και να σας στείλει εκεί κατευθείαν. Αυτό έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν με παλιούς απόφοιτους. Πρέπει να το επιδιώξετε αυτό οπωσδήποτε, ειδικά αν έχετε δουλέψει στην ερευνητική ομάδα ενός καθηγητή ή αν έχετε δουλέψει π.χ. στο ΙΤΥ στον τομέα του. Στην περίπτωση που βρείτε τον καθηγητή στο εξωτερικό μέσω αυτού του τρόπου τότε όλα τα υπόλοιπα μέρη της αίτησής σας TOEFL, GRE, μέσος όρος κλπ. αποκτούν σε μεγάλο βαθμό τυπικό χαρακτήρα. Δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν πρέπει να δώσετε αυτά τα test και να επαναπαυτείτε, απλώς ζητείται ένας αξιοπρεπής βαθμός ώστε να μην εκτεθείτε και εσείς και ο καθηγητής σας. Για να βρείτε πανεπιστήμιο και καθηγητή μέσω αυτού του τρόπου πρέπει να έχετε κάνει τη συζήτηση αυτή με καθηγητή από τη σχολή μας αρκετά νωρίς, δηλαδή ίσως και από το 4ο ή 3ο έτος ώστε να έχετε προλάβει να δείξετε ότι αξίζετε και η περίπτωσή σας δεν εμπεριέχει ρίσκο. Η καλύτερος τρόπος για να το πετύχετε αυτό είναι να κάνετε κάποια δημοσίευση μαζί με τον καθηγητή σας.

β) Ψάχνεις που γίνεται έρευνα παρόμοια με αυτήν που κάνεις ή που θες να κάνεις

Το Internet δίνει τη δυνατότητα να επισκεφτείτε τις σελίδες όλων των πανεπιστημίων της Αμερικής και να δείτε τι είδους έρευνα γίνεται σε κάθε πανεπιστήμιο. Για παράδειγμα μπορεί να έχετε στο μυαλό σας ότι τα πρώτα ονόματα πανεπιστημίων είναι π.χ. το MIT, Yale, Stanford κλπ. ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάνετε αιτήσεις μόνο με το κριτήριο του ονόματος του πανεπιστημίου. Το πιο σωστό κριτήριο κατά τη γνώμη μου είναι να δείτε σε ποιο πανεπιστήμιο γίνεται έρευνα παρόμοια με αυτήν που κάνετε εσείς και αν εσείς θα θέλατε να πάτε εκεί για να συνεχίσετε την έρευνα που κάνετε ήδη. Οπότε δεν έχετε παρά να ψάξετε π.χ. τις σελίδες των Database Groups, Telecommunication Groups και πάει λέγοντας ώστε να βρείτε τα πανεπιστήμια που σας ταιριάζουν πιο πολύ. Ακόμα και αν το πανεπιστήμιο που θα βρείτε δεν είναι τόσο γνωστό σε εσάς σαν όνομα, μπορεί στο συγκεκριμένο τομέα που σας ενδιαφέρει να γίνεται πολύ καλή έρευνα και να υπάρχουν αξιόλογοι και γνωστοί καθηγητές που τυχαίνει απλώς να μην τους ξέρετε. Επίσης, στην αίτησή σας θα γράψετε ότι θέλετε να συμμετάσχετε στο συγκεκριμένο group το οποίο κάνει την συγκεκριμένη έρευνα που θέλετε να κάνετε και εσείς για να δείξετε ότι είστε προσανατολισμένος στη σωστή κατεύθυνση και ότι έχετε ξεκάθαρη εικόνα για το τι θέλετε να κάνετε.

γ) Επιλέγεις σε ποια περιοχή θες να μείνεις (λιγότερο σημαντικό)

Η Αμερική είναι μια χώρα γεμάτη με έντονες αντιθέσεις, και η μια πολιτεία με την άλλη έχουν μεγάλη διαφορά στον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα μια λογική θα μπορούσε να είναι να επιλέξετε πανεπιστήμια που βρίσκονται ή στην Νέα Υόρκη ή στην California επειδή είναι οι δυο πιο πλούσιες πολιτείες και θα αποκομίσετε τις καλύτερες εμπειρίες ζώντας σε αυτές.

Νέα Υόρκη

Για παράδειγμα στη Νέα Υόρκη είναι τα πανεπιστήμια NYU και Columbia που βρίσκονται μέσα στο Manhattan που είναι ένα εκπληκτικό μέρος για να ζήσεις κάποια χρόνια και να δεις πράγματα που είναι δύσκολο να τα βρεις σε άλλη πόλη. Η Νέα Υόρκη είναι μια μεγαλούπολη και τα πανεπιστήμια μέσα στην πόλη δεν έχουν την έννοια του Campus, δηλαδή απλώς είναι κάποια μεγάλα κτήρια σαν πολυκατοικίες που μέσα είναι πανεπιστήμιο.

California

Από την άλλη η California είναι τελείως διαφορετική από το αστικό μοντέλο της Νέας Υόρκης, έχει καλύτερο καιρό, έχει 2 μεγάλες και πανέμορφες πόλεις (Los Angeles, San Francisco), εκεί είναι η Silicon Valley (που είναι η περιοχή που περικλείουν οι πόλεις San Jose, Palo Alto, Mountain View κλπ.). Η Silicon Valley είναι στην βόρεια California, πολύ κοντά στο San Francisco. Το πανεπιστήμιο του Stanford είναι μέσα στη Silicon Valley, και αυτός είναι ένας λόγος που από πολλούς θεωρείται πρώτο όνομα. Επίσης εκεί κοντά είναι και τα πανεπιστήμια Berkeley, UCSC και το San Jose State University. Αν είσαι σε ένα από αυτά τα πανεπιστήμια παίρνεις το αυτοκίνητό σου και σε μισή ωρίτσα είσαι έξω από τα κεντρικά της ORACLE, της Cisco, της Intel, της SUN, και εκατοντάδων άλλων μεγάλων εταιριών που βρίσκονται στην περιοχή. Βέβαια, ακόμα και αν είσαι σε πανεπιστήμιο που είναι εκτός California (π.χ. Yale, NYU, UIUC) το πανεπιστήμιό σου (στο 2ο ή 3ο έτος) θα σε στείλει 2 μήνες το καλοκαίρι για να δουλέψετε σε κάποιο ερευνητικό τμήμα στη Silicon Valley, οπότε ακόμα και αν δεν επιλέξετε California θα βρείτε την ευκαιρία να γνωρίσετε τη Silicon Valley.

δ) Ψάχνεις να βρεις Έλληνες καθηγητές

Είναι κάτι το οποίο συμβαίνει γενικότερα στην Αμερική. Δηλαδή πολλές φορές όταν σε ένα πανεπιστήμιο έχει θέση κάποιος Έλληνας καθηγητής είναι πολύ πιθανό να ψάχνει να βρει Έλληνες φοιτητές για να τους εντάξει στην ερευνητική ομάδα του. Αυτό συμβαίνει και με άλλες εθνικότητες. Οι Ινδοί καθηγητές για παράδειγμα πολλές φορές προτιμούν Ινδούς φοιτητές για να συνεργαστούν και το ίδιο κάνουν και οι Κινέζοι. Πολλές φορές αν μπείτε στις ιστοσελίδες ερευνητικών ομάδων σε γνωστά πανεπιστήμια θα δείτε φοβερή ομοιογένεια, δηλαδή μια ομάδα 10 ατόμων σε ένα Database group μπορεί να αποτελείται π.χ. από 10 Ινδούς!

Έχουμε πολύ καλούς Έλληνες ερευνητές που ψάχνουν για φοιτητές και είναι κρίμα να μην τους αναζητήσετε για να σας βοηθήσουν. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας σε αυτήν την επιλογή είναι ότι ένας Έλληνας καθηγητής είναι πολύ πιθανό να σας δώσει υποτροφία και να δείξει ενδιαφέρον για αυτό που κάνετε. Οι υποτροφίες δίνονται στους φοιτητές τους οποίου διαλέγουν οι καθηγητές του πανεπιστημίου. Πριν ο καθηγητής σας επιλέξει για να έρθετε στο πανεπιστήμιο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα σας πάρει τηλέφωνο για να σας γνωρίσει καλύτερα, οπότε είναι και αυτό ένα θετικό σημείο στην διαδικασία της επιλογής των φοιτητών. Βέβαια, επειδή υπάρχει αξιοκρατία στα πανεπιστήμια στην Αμερική, μην επαναπαυτείτε στο ότι έχετε το κονέ σας και ότι μπορείτε να κάνετε ότι θέλετε, πρέπει και εσείς με τη σειρά σας να αποδείξετε ότι αξίζετε τη θέση σας και τα λεφτά που σας δίνουνε για υποτροφία δεν πάνε χαμένα. Ακόμα, έστω και αν δεν βρείτε Έλληνα καθηγητή αυτό φυσικά δεν είναι πρόβλημα, υπάρχει πάντα μεγάλη πιθανότητα η συνεργασία σας ακόμα και με Ινδούς ή Αμερικάνους καθηγητές να είναι άψογη.

Επίσης, υπάρχει και μια τάση οι απόφοιτοι της σχολής μας ή και άλλων σχολών να προτιμούν φοιτητές που είναι επίσης απόφοιτοι της ίδιας σχολής, οπότε δεν χάνετε τίποτα να ψάξετε τι έχουν απογίνει όλοι αυτοί οι απόφοιτοι της σχολής μας οι οποίοι είναι πλέον καθηγητές στην Αμερική. Υπάρχει μια σελίδα που γράφει που πήγαν όλοι οι απόφοιτοι της σχολής από το 1980 και μετά, δεν έχετε παρά να τους ρωτήσετε αν ξέρουν κάτι συγκεκριμένο.

ε) Στέλνεις e-mail στους καθηγητές

Το e-mail είναι ένα πολύ ισχυρό μέσο το οποίο πρέπει να χρησιμοποιήσετε όσο περισσότερο μπορείτε. Μόλις ψάξετε στο Internet και βρείτε τα πανεπιστήμια που θέλετε να κάνετε αίτηση καλό θα είναι να επικοινωνήσετε με τον ή τους καθηγητές που θεωρείτε ότι είναι πιθανόν να σας θέλουν κοντά τους. Θα τους στείλετε το βιογραφικό σας, το "Statement of Purpose", και σε ποιο τομέα κάνετε ή θέλετε να κάνετε έρευνα, και θα τους ενημερώσετε ότι έχετε κάνει ή ότι θέλετε να κάνετε αίτηση στο πανεπιστήμιο που αυτοί διδάσκουν. Από την δική μου εμπειρία να ξέρετε ότι οι περισσότεροι θα σας απαντήσουν (ειδικά αν είναι Έλληνες ακόμα καλύτερα) και θα κάνετε έτσι μια πρώτη επαφή με τον υποψήφιο καθηγητή. Αν δεν σας απαντήσουν αμέσως, μην απογοητεύεστε μπορεί να μην το είδαν το mail, ξαναστείλετε τους 2-3 φορές δεν χάνετε τίποτα. Να γράψετε ότι σας ενδιαφέρει να κάνετε διδακτορικό διότι μόνο έτσι έχετε πιθανότητες να πάρετε υποτροφία. Επίσης, πολλές φορές όταν συμπληρώνετε την αίτηση του κάθε πανεπιστημίου, υπάρχει μια ερώτηση σχετικά με το αν έχει ενημερωθεί κάποιος καθηγητής από το τμήμα σχετικά με την αίτησή σας και το αν έχετε επικοινωνήσει με αυτόν. Μην παραλείψετε να βάλετε τα ονόματα των καθηγητών του πανεπιστημίου με τους οποίους έχετε επικοινωνήσει, ειδικά αν έχουν δείξει ενδιαφέρον για εσάς. Όταν φτάσει η αίτηση στην επιτροπή του πανεπιστημίου που εξετάζει τις αιτήσεις, θα ρωτήσουν και τον συγκεκριμένο καθηγητή που έχετε επικοινωνήσει. Αν αυτός εισηγηθεί θετικά τότε έχετε μεγάλες πιθανότητες για να γίνετε δεκτός. Γενικώς το e-mail είναι ένα πολύ δυνατό όπλο το οποίο πρέπει να αξιοποιήσετε στο έπακρον και διερευνητικά και ουσιαστικά σε όλη τη διαδικασία των αιτήσεων.

στ) Ικανοποιώ τα minimum standards του πανεπιστημίου που θέλω να κάνω αίτηση?

Ψάχνοντας στο Internet στις σελίδες του κάθε πανεπιστημίου που σας ενδιαφέρει θα δείτε ότι κάθε πανεπιστήμιο θέτει τα δικά του minimum requirements τα οποία πρέπει να ικανοποιείτε για να γίνετε δεκτοί. Όσο πιο καλή είναι η σχολή που κάνετε αίτηση τόσο πιο ψηλά είναι τα standards που ζητάνε. Ωστόσο αν δεν πιάνετε όλες τις απαιτήσεις τους και έχετε μικρές αποκλίσεις προς τα κάτω σε αυτό που ζητάνε, μην ανησυχείτε. Οι ελάχιστες απαιτήσεις που αναφέρονται είναι ο μέσος όρος της επίδοσης των φοιτητών που έγιναν δεκτοί την προηγούμενη χρονιά. Δηλαδή αν δείτε π.χ. στο site του UCLA ότι το ελάχιστο GPA που ζητάνε είναι 3.9/4 (δηλαδή 9,75), δεν σημαίνει ότι με μέσο όρο 8.5/10 έχετε αποκλείσει τις πιθανότητες να γίνετε δεκτός εκεί. Αν για παράδειγμα βγάζετε μέσο όρο 8/10 και έχετε κάνει ήδη 1-2 δημοσιεύσεις σε τομείς που τους ενδιαφέρουν τότε είναι πολύ πιθανό να σας προτιμήσουν παρ' όλο που δεν έχετε την τόσο υψηλή βαθμολογία. Επίσης, ο τρόπος βαθμολογίας μπορεί να είναι διαφορετικός για τα πανεπιστήμια της Κίνας σε σχέση με τα Ελληνικά πανεπιστήμια. Είναι πολλοί Κινέζοι οι οποίοι βγάζουν μέσο όρο πτυχίου 10 (!) ή 9,9 πράγμα που στα Ελληνικά πανεπιστήμια συμβαίνει πολύ σπάνια, οπότε το δικό μας το 8,5 ή το 9 εκτιμάται πολύ περισσότερο, αν συνοδεύεται και από έξτρα προσόντα όπως δημοσιεύσεις, προϋπηρεσία κλπ. Απλώς φροντίστε αν θέλετε να κάνετε διδακτορικό σε ένα συγκεκριμένο τομέα, στα μαθήματα της σχολής σας που αναφέρονται σε αυτόν τον τομέα να τα έχετε πάει πολύ καλά. Δηλαδή θα είναι λίγο παράξενο να ζητάτε να κάνετε διδακτορικό σε βάσεις δεδομένων και στο μάθημα της σχολής να έχετε πάρει 5 ή 6. Οπότε φροντίστε να τα κανονίσετε αυτά από νωρίς ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα σε αυτόν τον τομέα.

ζ) Πόσες πιθανότητες έχω για να γίνω δεκτός?

Αυτό εξαρτάται από το πόσο καλά προσόντα έχετε και πόσο προσανατολισμένες είναι οι αιτήσεις σας στη σωστή κατεύθυνση. Καλό θα είναι να κάνετε αιτήσεις σε όσο περισσότερα πανεπιστήμια μπορείτε ώστε να έχετε να επιλέξετε ποιο από αυτά σας έχει κάνει την καλύτερη προσφορά ή σε ποιο από αυτά θεωρείτε ότι είναι καλύτερο να πάτε. Γενικώς κάνετε αιτήσεις σε 3-4 πολύ καλά πανεπιστήμια που βέβαια δεν μπορείτε να έχετε σίγουρο ότι θα σας δεχθούνε, σε 2-3 μέτρια που έχετε αρκετές πιθανότητες και σε 2-3 που θεωρείτε ότι έχετε μεγάλες πιθανότητες να γίνετε δεκτός. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα που μπορεί να ανεβάσει πολύ την αίτησή σας είναι να έχετε κάνει κάποια δημοσίευση ή δημοσιεύσεις, ή έστω να τους γράφετε ότι αυτήν τη στιγμή γράφετε κάποια δημοσίευση και ετοιμάζεστε να την στείλετε σε ένα συγκεκριμένο συνέδριο για να γίνει δεκτή εκεί (πείτε τους σε ποιο συνέδριο). Αυτό που ψάχνουν τα περισσότερα πανεπιστήμια είναι ερευνητές. Δεν ψάχνουν απαραίτητα να ξέρετε τέλεια το Linux, ή να είστε πολύ καλοί σε όλα τα μαθήματα γενικής φύσεως στο προπτυχιακό επίπεδο, ούτε θέλουν να έχετε πάρει το CCNA για να τους στήσετε το δίκτυο.

Αυτό που τους ενδιαφέρει πάνω από όλα είναι να βρουν άτομα άξια να κάνουν έρευνα και αυτό συμβαίνει διότι όπως είπα και προηγουμένως κάνοντας καλή έρευνα εσείς για αυτούς θα ανέβει και το όνομα του πανεπιστημίου και θα αυξηθούν τα κονδύλια που μπορεί να απαιτήσει να έχει το πανεπιστήμιο ή ο καθηγητής σας. Οπότε νομίζω ότι είναι καλύτερη στρατηγική να προσπαθήσετε να γράψετε ένα paper όσο είστε ακόμα σε προπτυχιακό επίπεδο και αν αφιερώσετε αρκετό χρόνο εκεί, σε σχέση με το να προσπαθείτε να πάρετε 10 σε όλα τα μαθήματα. Βέβαια αν τα καταφέρετε και τα 2 τότε ακόμα καλύτερα, και επίσης το να αρχίσετε να γράφετε κάποιο paper δεν σημαίνει ότι πρέπει να παρατήσετε τα μαθήματα. Αν θέλετε μπορείτε να τα προλάβετε όλα, αρκεί να αρχίσετε από νωρίς. Για παράδειγμα θα μπορούσατε να ψάχνεστε για την συγγραφή ενός paper από το τέλος του 3ου έτους ή την αρχή του 4ου έτους ώστε όταν συμπληρώνετε τις αιτήσεις σας να έχει παραχθεί ήδη κάποια ερευνητική δουλειά. Για να αρχίσετε δεν έχετε παρά να πάτε σε έναν καθηγητή που θεωρείτε φιλικό ή σε κάποιον που έχετε πάρει μεγάλο βαθμό στο μάθημά του, και πείτε του ότι θέλετε να συνεργαστείτε μαζί του για να γράψετε μαζί papers. Βέβαια στην αρχή μπορεί να φανεί λίγο διστακτικός ή να σας γράψει κανονικά, αλλά εσείς μην μασάτε, θα επιμείνετε όσο χρειαστεί για να πετύχετε αυτό που θέλετε. Έτσι δουλεύουν τα πράγματα στην Ελλάδα, αν δεν επιμείνεις σε αυτό που θες δεν πρόκειται να πετύχεις τίποτα.

Στη σχολή μας συγκεκριμένα υπάρχουνε αρκετοί καθηγητές που παράγουνε αξιόλογη έρευνα και έχουν πολύ καλούς μεταπτυχιακούς. Καλό είναι να κάνετε μια διερεύνηση, ανάλογα και με το αντικείμενο που σας ενδιαφέρει. Θα μπορούσα να σας πω και συγκεκριμένα ονόματα, απλώς δεν θέλω να αδικήσω τους υπολοίπους, οπότε αν έχετε απορία πάνω σε αυτό μπορείτε να μου στείλετε και e-mail για να σας πω.

η) Κατάταξη πανεπιστημίων

Σε γενικές γραμμές τα 50 καλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής θεωρούνται από πολλούς μια πολύ καλή επιλογή (ίσως να είναι και τα TOP 50 στον κόσμο) και δεν σημαίνει ότι αν δεν σας δεχθούν στο Stanford ή στο Yale τότε δεν πρέπει να είστε ικανοποιημένος. Ακόμα και αν σας δεχθούν σε ένα πανεπιστήμιο που έχει σειρά κατάταξης 30 ή 40 και σας δίνουν και FULL υποτροφία αυτό αποτελεί μεγάλη επιτυχία και άλλωστε η κατάταξη είναι κάτι σχετικό αφού ένα πανεπιστήμιο που σε γενική κατάταξη είναι 30ο ή 50ο μπορεί στον τομέα που σας ενδιαφέρει να είναι πολύ καλό και να έχει πολύ γνωστούς καθηγητές. Επίσης αν αναλογιστείτε ότι στην Αμερική υπάρχουνε πάνω από 2000 πανεπιστήμια και εσείς πάτε σε ένα από τα TOP 50, τότε πρέπει να είστε ευχαριστημένοι. Επίσης, αν θέλετε να βρείτε αργότερα κάποια δουλειά εκεί θα είναι ένα μεγάλο ατού να έχετε τελειώσει κάποιο από αυτά τα πανεπιστήμια.